یکی از دلایل اصلی درد پاشنه، خار استخوان است. خار پاشنه در واقع زائده ای است که به دلایلی در زیر استخوان پاشنه ظاهر می شود و همیشه با لمس یا ظاهر مشخص نمی شود. بزرگترین دلیل تشکیل این زائده می تواند فشار مکرر و سنگین به پاشنه پا باشد که خود دلایل مختلفی دارد. درمان خار استخوان زیر نظر متخصص ارتوپدی انجام می شود. روش قطعی تشخیص وجود این عارضه عکس خار پاشنه است که در این مقاله به بررسی کلی خار پاشنه می پردازیم. آنچه در این مطلب خواندید: عکس خار پاشنه چه فایده ای دارد؟ عکس خار پاشنه در واقع راه حلی برای تشخیص دقیق این عارضه است. اگر به وجود خار استخوان مشکوک هستید، پس از مراجعه به متخصص ارتوپد، پزشک یک سری معاینات فیزیکی در کف پای شما انجام می دهد. در این حالت وجود یا عدم وجود خار استخوانی تا حدودی مشخص می شود، اما تشخیص دقیق تر بر عهده آزمایش های تصویربرداری مانند عکس خار پاشنه است. پزشک اغلب با یک عکس ساده از خار پاشنه از این ناهنجاری آگاه می شود، اما گاهی اوقات تصویر MRI نیز لازم است. همچنین اسکن کف پا با دستگاه های مخصوصی که در مطب موجود است نیز می تواند تا حدی وجود خار استخوانی را ثابت کند. به طور کلی عکس خار پاشنه به ما موارد زیر را نشان می دهد: – وجود یا عدم وجود خار استخوان – محل دقیق خار استخوان – میزان فشار وارد شده به پاشنه توسط خار استخوان – عمق و اندازه خار استخوانی خار استخوان با کمک عکس خار پاشنه، پزشک به راحتی می تواند موارد فوق را درک کرده و درمان شما را آغاز کند. همانطور که گفتیم تصویر خار پاشنه توسط اسکنرهای مطب و مراکز تخصصی ارتوپدی Pertwix و MRI قابل تهیه است. نحوه عکسبرداری به تصمیم پزشک بستگی دارد. علت خار پاشنه چیست و چگونه ایجاد می شود؟ خار استخوان یک زائده یا مجموعه ای از زائده های استخوانی است که در اثر رسوبات کلسیم بین پاشنه و قوس پا ایجاد می شود. این زائده ممکن است باعث ایجاد درد در کف پای فرد شود، اما گاهی اوقات وجود آن بدون علامت است و فرد هرگز از وجود این عارضه آگاه نیست. رباطی که در کف پا قرار دارد و به آن فاسیای پلانتار می گویند ممکن است به دلایل مختلفی ملتهب یا آسیب ببیند. برخی از این آسیب ها علت خار پاشنه پا هستند. به طور کلی می توان موارد زیر را علت خار استخوانی در نظر گرفت: صافی کف پا، یکی دیگر از علل خار پاشنه. هرچه صافی پا بیشتر باشد، احتمال ابتلا به خار استخوانی بیشتر می شود. قوس بیش از حد کف پا یکی دیگر از دلایل خار پاشنه است. زیرا در این صورت پا خاصیت ضربه ای ندارد. چاقی و اضافه وزن پاها وظیفه حمل بدن و تحمل وزن آن را بر عهده دارند. بدون شک افزایش وزن باعث افزایش فشار روی پاشنه پا می شود. کفش نامناسب کفش ها باید به گونه ای انتخاب شوند که کف پا را نگه دارند و هنگام راه رفتن باعث خستگی و درد پا نشوند. بدیهی است که پوشیدن کفش های نامناسب می تواند آسیب های زیادی به پا وارد کند که یکی از آنها ایجاد خار استخوانی است. اهمیت کفش‌های مناسب و سفارشی‌شده از نظر پزشکی زمانی بیشتر می‌شود که فرد از یک اختلال بیومکانیکی مانند صافی کف پا یا انحراف مچ پا رنج می‌برد. زیرا این افراد بیش از دیگران در معرض آسیب های مختلف پا قرار دارند. سفتی عضلات، انفعال عضلات مختلف پا باعث اختلال در راه رفتن می شود. وقتی در راه رفتن مشکلی وجود دارد، ممکن است فرد انواع ناهنجاری ها را در پاهای خود احساس کند. زانو درد، کمردرد، ضعف پا، خستگی زودرس هنگام راه رفتن و خار استخوانی از جمله این عوارض هستند. آسیب‌های قبلی، شکستگی، کشیدگی و پارگی عضلات، رباط‌ها و تاندون‌های پا نیز می‌تواند منجر به خار استخوان شود. اگر قبلاً دچار چنین آسیب هایی شده اید و اکنون در پاشنه پا احساس درد می کنید، خیلی سریع به ارتوپد مراجعه کنید. رژیم غذایی گفتیم که خارهای استخوانی زائده های کلسیمی هستند که در پاشنه پا رسوب می کنند. بنابراین افزایش برخی از غذاهای غنی از کلسیم در بدن مانند لبنیات می تواند باعث خار استخوان شود. جدای از این، مصرف زیاد غذاهای چرب نیز ممکن است در ایجاد این عارضه موثر باشد. علاوه بر موارد ذکر شده، ایستادن طولانی مدت، تغییر ناگهانی میزان فعالیت های روزانه و فشار مکرر ناشی از استفاده زیاد از کفش پاشنه دار نیز می تواند باعث ایجاد خار استخوانی شود. علائم خار استخوان و عکس خار پاشنه، مهم ترین علامت خار استخوانی درد پاشنه پا است. اما همانطور که قبلاً گفتیم، خارهای استخوانی گاهی اوقات علائمی ندارند و پزشک تنها با عکس خار پاشنه می تواند متوجه آن شود. سایر علائم خار استخوان عبارتند از: – احساس درد و فشار در قسمت های مختلف کف پا – درد کف پا در صبح – درد کف پا بعد از ورزش (مراقب باشید بعد از ورزش، نه در حین انجام آن) – درد مشاهده موارد فوق را نمی توان برش ها نشان داد وجود خار استخوانی. تشخیص دقیق این عارضه تنها توسط متخصص ارتوپد و با کمک عکس خار پاشنه امکان پذیر است. عوامل خطر خار استخوان، مانند بسیاری از بیماری ها، برخی افراد بیشتر از دیگران تحت تاثیر قرار می گیرند. برخی از شرایطی که احتمال ایجاد خار استخوانی را افزایش می دهند عبارتند از: – افراد مسن بیشتر به خار استخوان مبتلا می شوند. – مشکلات بیومکانیکی مانند صافی کف پا، انحراف مچ، زانوهای ضربدری و … چاقی و اضافه وزن – تغذیه نامناسب – افرادی که مجبورند برای مدت طولانی بایستند مانند معلمان و آرایشگران – ورزش های خاصی مانند دویدن، ایروبیک و باله که فشار زیادی به رباط های کف پا وارد می کند. – سیگار کشیدن که شرایط شما را در بر می گیرد موارد فوق شامل حال شما نمی شود، به این معنی نیست که شما از خار استخوانی رنج نمی برید. بنابراین در صورت مشاهده وضعیت غیرعادی در کف پای خود حتما به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا با تصویربرداری و عکسبرداری احتمال خار پاشنه را تایید یا رد کند. روش های درمان خار استخوان پس از تایید وجود خار استخوان توسط پزشک با کمک معاینات مختلف و گرفتن عکس از خار پاشنه، نوبت به درمان می رسد. معمولاً اگر خارهای استخوانی شدید نباشد، پزشک می تواند با تجویز استراحت و قرار دادن کمپرس یخ روی ناحیه دردناک، خار استخوان را از بین ببرد. اما برای موارد شدیدتر باید از درمان های قوی تری استفاده کرد. برخی از این درمان ها را بررسی می کنیم: داروی خار پاشنه برای کاهش درد و التهاب تجویز می شود و برخی مسکن ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن مفید هستند. این داروها بدون نسخه هستند اما برای تهیه آنها باید با پزشک مشورت کنید. کفش و کفی طبی تجویز کفش و کفی طبی مناسب یکی از راهکارهای موثر برای بهبود خار استخوانی است. کفی که استفاده می شود معمولا کمی ضخیم است و کفش سمت راست تا مچ پا را می پوشاند. این کفش ها و کفی ها باید توسط متخصصین ارتوپد فنی تجویز و طراحی شوند. پس حتما از خرید خودسرانه آنها خودداری کنید. فیزیوتراپیست در برخی موارد ممکن است پزشک چندین جلسه فیزیوتراپی برای بهبود درد و التهاب و همچنین از بین بردن زائده ایجاد شده در پاشنه پا تجویز کند. متخصص فیزیوتراپی با کمک ماساژ و دستگاه های موجود به شما در درمان کمک می کند. علاوه بر موارد فوق، انجام برخی حرکات کششی، شوک ویو تراپی، استفاده از بالشتک برای پا و در موارد نادر جراحی نیز انجام می شود. آنها در از بین بردن خارهای استخوانی موثر هستند. عمل خار استخوان یکی دیگر از روش های درمان خار استخوان، عمل خار استخوان یا جراحی خار استخوان است. جراحی خار پاشنه، ناحیه پوست روی پاشنه پا را برش می دهد و جراحی خار استخوان با برش بزرگتری در ناحیه پاشنه پا انجام می شود. در نهایت، خار استخوانی رشد کلسیمی است که در پاشنه پا ایجاد می شود. این عارضه می تواند باعث درد شدید در ساق پا و اختلال در راه رفتن شود. اولین قدم برای درمان این ناهنجاری مراجعه به ارتوپد و گرفتن عکس از خار پاشنه است. برداشتن این زائده دردناک چندان دشوار نیست. فقط باید یک پزشک ماهر و توانا پیدا کنید و روند درمان را شروع کنید.